Arapça kökenli bir kelime. Anlamı “Güzel Sanatlar Evi”. Osmanlı’da modern tiyatronun temellerinin atıldığı kurum. Bugünkü İstanbul Şehir Tiyatroları’nın ilk versiyonu.
1914 yılında dönemin İstanbul Belediye Başkanı Cemil Topuzlu Paşa’nın girişimiyle kurulmuş. Meclisten karar çıkarttırıp bu işi resmileştirmiş. Fransız tiyatrocu André Antoine da hem eğitim vermek hem de sanat danışmanı olarak getirilmiş. Yani Batı’dan transfer edilen bir akıl hocasıyla işe başlanmış.
Kurumun olayı şu: Osmanlı’daki ilk tiyatro okulu. Konservatuvar gibi işlev görmüş ama aynı zamanda bir tiyatro topluluğu olarak da sahneye çıkmış. Tiyatronun devlet çatısı altında kurumsal hale gelmesinde ciddi payı var. Bir diğer önemli nokta ise kadınların ilk kez resmi olarak sahneye çıkabilmesi. Tiyatroda kadın oyunculuk devrimini başlatan yer burası.
Etkilenme meselesinde de Batı tiyatrosu açık ara önde. İlk programlar direkt Batı’dan örnek alınarak hazırlanmış. Kuruluş aşamasında belediyeye bağlı bir kurum. Başına tiyatro bölümünde Reşat Rıdvan, müzik bölümünde ise Ali Rıfat Bey getirilmiş.
Kuruluş dönemi II. Meşrutiyet yılları. Zaten o dönemde memlekette kültür-sanat işi oldukça revaçta. Fransa’dan getirilen Antoine bu işin damgasını vuran isimlerinden biri.
“Darülbedayi neden kapatıldı” diye sorulsa da aslında kapatılmadı. Sadece isim değiştirdi. Günümüzde İstanbul Şehir Tiyatroları olarak yoluna devam ediyor. Hem klasik Türk oyunlarını hem de modern eserleri sahnelemeye devam eden, aynı zamanda tiyatro eğitimi konusunda da genç yeteneklere alan açan kurum.
entry ekle