Yaklaşık 2 milyon yıl önce başlayan ve halen devam eden jeolojik zaman dilimidir. Buzul dönemleri, iklim değişimleri ve insanın ortaya çıkışı bu döneme aittir. Mamut gibi hayvanlar yaşamıştır.Örnek: “Dördüncü zamanda…

Gece boyunca açık ve rüzgarsız havalarda, toprak yüzeyi soğuyarak sıcaklığı donma noktasının altına düşer ve su içeren dokular donar. Tarımsal ürünlere zarar verebilir.Örnek: “Nisan ayında ani don olayı, yeni sürülen…

Kalker platolar üzerinde erime ve yeraltı sularının aşındırmasıyla oluşan çukur veya depresyonlardır. Genişlikleri fazla, derinlikleri genellikle azdır. Türkiye’nin Toroslar bölgesinde sık görülür.Örnek: “Toroslar’ın dik karstik arazisinde pek çok dolin göze…

İç püskürük bir kayaçtır; açık renkli feldispat ile koyu renkli mafik minerallerin karışımından oluşur. Orta derecede kristal yapıya sahiptir. İnce ya da iri taneli olabilir.Örnek: “Diyorit oluşturan magma yavaş soğuduğunda…

Kıta yamaçlarının hemen dışındaki, deniz altındaki hafif eğimli geniş alanlardır. Ortalama derinliği yaklaşık 6.000 m’dir ve kıyıdan açık denize geçiş sahasıdır.Örnek: “Derin deniz platformunda birçok deniz canlısı yaşamını sürdürür.”

Okyanus tabanında, deniz kabuğu ve manto sınırında oluşan uzun ve dar çukurlardır. Yerkabuğu levhalarının çarpışması sonucu açılan çöküntü çukurlarına karşılık gelir.Örnek: “Pasifik Okyanusu’nda Mariana Çukuru en bilinen derin deniz çukurudur.”

Yer kabuğunda birikmiş gerilimin aniden kırılması ve elastik enerjinin salınmasıyla oluşan titreşim hareketidir. Sismik dalgalarla yayılır. Çoğu deprem fay hatlarında oluşur.Örnek: “Deprem, yer kabuğunda meydana gelen çatlak hareketiyle hissedilir.”

Tüm denizlerin ortalama su derinliğidir; yaklaşık 4.000 metre olarak kabul edilir. Dünya’daki en derin su noktası Mariana Çukuru olup deniz seviyesinde yaklaşık 11.035 m derinliktedir.Örnek: “Denizlerin ortalama derinliği 4.000 m…

Okyanusların kara kütlelerine yakın, kıta içlerine doğru uzanan ve genellikle okyanusa bağlantılı su kütlesidir. İç denizler (örneğin Akdeniz) ve marginal denizler bu sınıfa girer.Örnek: “Ege Denizi, Akdeniz’in kuzey kolu olarak…

Bir akarsuyun denize ulaştığı yerde taşıdığı malzemeleri biriktirmesiyle oluşan üçgen biçimli alüvyal ova şeklidir. Akarsuyun çökertme faaliyetinin yoğunlaştığı yerdir. Göle, iç denize ya da açık denize dökülen delta tipleri vardır.Örnek:…